Rouw na scheiding. We gaan allemaal door een rouwproces heen als we gescheiden zijn en toch krijg ik steevast de vraag: “Hoe verwerk ik mijn scheiding?”
Rouw na scheiding
Als er iets is waar we echt allemaal mee te maken krijgen in ons leven dan is het rouw. Het is ook iets wat enorm veel impact heeft op ons leven. En toch … weten we er zo weinig over.
Nog steeds zie ik vaak verbaasde blikken wanneer ik vertel dat je echt door een rouwproces heen gaat als je gescheiden bent. Dat is jammer, want als jij én je omgeving nu eens zouden begrijpen dat je rouwt, dan zou dat proces al iets makkelijker zijn om te dragen.
Complexe rouw na scheiding
Als rouwtherapeut ben ik de laatste die verdriet in de weegschaal wil leggen. Toch wil ik met deze tekst er de aandacht op vestigen dat rouw na een scheiding best wel complex kan zijn. We noemen het ook wel eens ‘Levend verlies’. Rouwen om iemand die nog leeft is écht wel anders dan rouwen om iemand die gestorven is. Rouw na een echtscheiding haalt vaak dubbele pijn naar boven. Het is dan ook extra lastig voor jou wanneer je merkt dat jouw omgeving eigenlijk van jou verwacht dat je er snel weer over bent.
Een scheiding verwerken wordt helaas maar al te vaak onderschat. Als je partner doodgaat, krijg je alle begrip van de wereld. Als je partner weggaat, krijg je de meest bizarre goedbedoelde adviezen naar je hoofd geslingerd.
“Je mag blij zijn dat je van haar af bent.”
“Komaan, je zal je toch moeten herpakken hoor.”
“Ben jij daar nu nog niet over? Jullie zijn toch al een half jaar uit elkaar?”
“Je bent een sterke vrouw, je komt hier echt wel beter uit.”
Dubbele pijn
Al die reacties maken je onzeker, waardoor je begint te twijfelen aan jezelf. Deze week sprak ik nog een vrouw die zich afvroeg: “Ben ik nu echt de enige die hier zo mee worstelt?”
Haar man heeft haar verlaten voor een ander. Na ons gesprek begreep ze nu veel beter waarom het rouwen zoveel pijn doet. Rouwen om iemand die nog leeft. Rouwen om iemand die jou opzij schuift en vrolijk verder gaat met zijn leven, dat is heftig!
Het is de pijn van afwijzing die hier vaak getriggerd wordt, waardoor we zien dat het verwerken van je scheiding veel meer vraagt dan rouwen alleen. Net daarom is het complexer dan je denkt. Net daarom is het oké dat je hulp mag aanvaarden, je bent heus niet zwak omdat het jou niet lukt alleen.
Hoe lang duurt het om een scheiding te verwerken?
Ook deze vraag wordt mij vaak gesteld. Begrijpelijk hé, als je steeds te horen krijgt waarom je het nog niet verwerkt hebt. Je zou voor minder beginnen twijfelen aan jezelf en denken dat het niet snel genoeg gaat bij jou.
Maar lieve jij, rouwen heeft écht helemaal niks met tijd te maken. Tijd doet niks als jij niks doet.
Tijd heelt alle wonden
Dat is een spreekwoord dat niet klopt. Stop a.u.b. met denken dat er een formule bestaat hoe je kan uitrekenen hoe lang dat proces bij jou zou mogen duren. Het verwerken van een scheiding is zo persoonlijk en hangt van zoveel factoren af, dat je de tijd echt mag vergeten.
Scheiding verwerken?
Rouwen is een werkwoord, het is dus iets wat je mag doen. Hoe je dat doet? Die vraag mag je loslaten. Jij hoeft dat wiel niet uit te vinden, je mag je laten leiden. Geloof me, wanneer jij de juiste handvaten aangereikt krijgt dan zal je voelen dat je stappen vooruit zet in jouw proces. In mijn K.R.A.C.H.T.-methode staan maar liefst 16 masterclasses over rouw, waarbij er overal ook oefeningen gegeven worden. Ikzelf werk altijd in 3 stappen: inzicht – doen – voelen. Er wordt eerste een stukje theorie gegeven zodat je inzicht krijgt. Inzicht is altijd de 1ste stap naar verandering. Daarna mag jij de bijhorende oefeningen doen, waarbij je ook van alles zult voelen. Het is net dat voelen dat ervoor zorgt dat je verder komt in het proces.
Rouwverwerking: wat houdt dat allemaal in?
Daar wil ik jou vandaag even in meenemen. Ik deel graag een paar belangrijke stukken theorie met jou, zodat je alvast meer inzicht krijgt.
* 3 luiken.
Je rouwt in 3 luiken, daarmee bedoel ik dat je het volledige proces kunt onderverdelen in het verleden, het heden en de toekomst.
- Verleden: Je rouwt om de herinneringen die je samen had. Het is verdrietig wanneer je die niet meer kan delen met elkaar. Het zit vaak in kleine dingen: zoals het restaurant bijvoorbeeld waar jullie vaak samen naartoe gingen. Die plek krijgt plots een heel andere dimensie. Jullie liedje op de radio kan jou zomaar ineens in tranen laten uitbarsten. Je bent teleurgesteld in jezelf, want je had nu net eens een dag niet gehuild.
- Heden: Je wordt er dagelijks mee geconfronteerd dat hij/zij er niet meer is. Je krijgt geen kus meer bij het wakker worden. Er is niemand die de koffie voor je klaar zet in de ochtend. Niemand die jou een fijne werkdag toewenst en zegt: “Tot vanavond schat.” Hoe confronterend is het niet om plots in de ochtend voor een kleerkast te staan die maar voor de helft gevuld is. Ook hier zijn het kleine dingen zoals maar 1 tandenborstel meer in de badkamer, die jou elke dag weer confronteert met het alleen zijn. Alsook alle ontelbare gewoontes die jullie samen hadden, die er nu niet meer zijn.
- Toekomst: Samen oud worden, dat zit er niet meer in. Jouw hele toekomstbeeld is aan diggelen geslagen en moet herschreven worden. Soms vraag je je af hoe het zal zijn als je grootouder wordt, want ook dat zal je niet meer samen doen. Of je bent het misschien al? Hoe pijnlijk is het dan niet om te horen van een kleinkind: “Waarom woont oma nu in een ander huis?”
Jouw collega’s die staan er helemaal niet bij stil wat het met jou doet wanneer ze vrolijk hun vakantieplannen delen met elkaar, terwijl jij nu denkt dat je jouw droomreis misschien wel voorgoed van jouw bucketlist moet schrappen.
* 4 rouwtaken.
Zoals ik eerder zei is rouwen een werkwoord. Het is iets wat je moet doen, daarom hoor je ook wel eens spreken over taken in een rouwproces. In theorie kunnen we dit onderverdelen in het volgende:
- De realiteit onder ogen zien: Het lijkt wel een slechte film waar je doorheen gaat. Soms denk je wel dat het een nachtmerrie is, die morgen hopelijk weer over is. Je hebt het moeilijk om de realiteit onder ogen te zien. Dit is best een lastige taak, maar wel belangrijk wil je stappen kunnen zetten in jouw verwerking.
- De pijn doorvoelen: Dit is dan de taak waar de meeste mensen voor vluchten, want geef toe het is echt niet fijn om je helemaal te laten zakken in je emoties. Hier heb je specifieke oefeningen voor nodig want huilen alleen, dat is niet wat er bedoeld wordt met doorvoelen.
- Je aanpassen aan een leven zonder de ander: Alles ziet er anders uit wanneer je er plots alleen voor staat. Het vergt dus best wel een enorme aanpassing van jou om je leven opnieuw vorm te geven. Hier word je uitgenodigd om uit jouw comfortzone te komen, waarvoor je best wel een liefdevol duwtje in de rug kunt gebruiken. Bij deze taak is het heel waardevol dat je kunt verbinden met gelijkgestemden.
- Opnieuw leren genieten: Voor veel mensen lijkt dit in het begin onmogelijk. Ik hoor heel vaak van mensen dat ze de levenslust kwijt zijn, laat staan dat ze kunnen genieten van wat er wel nog is. Toch is ook dit iets wat je weer mag leren. Kijken naar wat er wél nog is, in plaats van wat er niet meer is. Het zit echt in kleine dingen, waardoor je stap voor stap weer kunt voelen dat het oké is om ook te mogen genieten, zélfs als je volop in een rouwproces zit.
* Emotionele rollercoaster.
Volgens mij is de term ‘emotionele rollercoaster’ uitgevonden voor het rouwproces. Weet dat je niet abnormaal bent wanneer je voelt dat jouw emoties jouw leven overschaduwen. “Ik voel me net een flipperkast.”: ook dat is wellicht voor jou herkenbaar. Je mag ook beseffen dat geen enkel rouwproces volgens de theorie verloopt, het is heel onvoorspelbaar. Je weet niet hoe je ’s morgens wakker wordt. De éne keer voel je veel verdriet, terwijl je de andere keer vooral boosheid voelt. Het is goed om te weten dat dit nooit in rechte lijn vooruit gaat, het is altijd in beweging. Toch weet ik dat het zeer helpend kan zijn als je het toch ergens in een bepaalde structuur kan gieten, al was het maar om jezelf beter te kunnen begrijpen. Hiervoor gebruik ik o.a. het rouwmodel van Kübler-Ross, wat sommige ouderwets vinden.
Maar het is niet omdat een model al lang bestaat, dat het daarom geen goede basis meer kan zijn om jouw rollercoaster beter te kunnen begrijpen. Tot op de dag van vandaag krijg ik terug dat het enorm helpend is om een inzicht te krijgen en dat de 5 fases die Ross daarvoor gebruikt een duidelijk beeld geven. Mocht jij alvast met dit stuk van jouw proces aan de slag willen gaan dan nodig ik je uit om mijn mini training Scheiden is Rouwen aan te schaffen. Je krijgt voor altijd toegang tot 5 video’s die hierover gaan, zodat je het helemaal op jouw tempo kan volgen.
Momenteel loopt er een actie met 50 euro korting + je krijgt er mijn meditatie ‘Emotie Toelaten’ helemaal gratis bij. Via deze link lees je alle info over ‘Scheiden is Rouwen’ en je kunt meteen starten voor slechts 47 euro ipv 97.
Ten slotte nog iets over loslaten
“Laat het los, geef het een plekje.”, of “Laat hem of haar los, hij/zij is jou niet waard.” Het lijkt wel alsof iedereen in jouw omgeving plots over loslaten spreekt. Ik weet dat veel mensen hierdoor een hekel aan dit woord hebben gekregen. Om die reden probeer ik dat woord zoveel mogelijk te vermijden, maar uiteraard komt het wel aan bod in mijn K.R.A.C.H.T.-methode. Ik leer mijn mensen om er op 2 manieren anders naar te kijken. Deze leg ik ook uit in mijn gratis masterclass! Dus als je benieuwd bent en graag meer wilt leren over het hele proces dan nodig ik je uit om deze te volgen.
Via deze link kan jij jouw persoonlijke toegang reserveren voor de masterclass: Gelukkig(er) leven na je scheiding, ontdek de 3 must do’s. In 2 uur tijd neem ik je mee van A naar B, zodat je heel duidelijk voor ogen hebt hoe ook jij van leed naar liefde kunt gaan.
Rouw is altijd in beweging, zorg ervoor dat jij dan ook in beweging blijft. Ik hoop dat ik jou vooral nieuwsgierig heb kunnen maken om stappen te zetten, zodat ook jij de deur naar verandering in je leven kunt openen.
Van hart tot hart,
Veerle
